23 สถานที่อันน่าทึ่งที่กลายเป็นสถานีรถไฟใต้ดิน

คุณเคยคิดกันบ้างไหมว่าบรรดาพระราชวังใต้ดิน สตูดิโอเต้นรำ สถานที่วิทยาศาสตร์อันดื่มด่ำ ดิสโก้ในยามค่ำคืนหรือสิ่งปลูกสร้างที่เหมือนพิพิธภัณฑ์ อาจอยู่ห่างจากคุณเพียงแค่ก้าวเดียวบนโลกใบนี้ มันคือเรื่องจริงเลยล่ะ สำหรับพวกเราหลาย ๆ คนแล้ว สถานที่เหล่านี้ใช้งานฟรี ๆ ได้ทุกวัน แม้ว่าสถานีรถไฟใต้ดินอาจมีชื่อเสียงแย่ ๆ สกปรก หรือว่าเสียงดัง ซึ่งส่วนใหญ่แล้วก็เป็นเช่นนั้น แต่มันก็มีข้อยกเว้นคือความสวยงามที่แทบหยุดหายใจนั่นเอง

พวกเราที่ชีวิตสดใสได้เจาะลึกลงไปยังใต้ดิน เพื่อนำเสนอตัวอย่างทางสถาปัตยกรรมที่แสดงถึงความคิดสร้างสรรค์อันน่าหลงใหลที่ผสมผสานเข้ากับศิลปะและประวัติศาสตร์

1. ทางออกรถไฟใต้ดินคิงส์ครอส ในลอนดอน, สหราชอาณาจักร

รถไฟใต้ดินของลอนดอนหรือที่รู้จักกันในชื่อ ทูบ (Tube) เป็นหนึ่งในรถไฟใต้ดินที่เก่าแก่ที่สุดในโลก และทางออกนี้ก็เป็นหนึ่งในกำแพงไฟที่ยาวที่สุดในยุโรป โดยอุโมงค์ที่ยาว 90 เมตรได้ติดตั้งผนังไฟ LED ที่สะดุดตาเอาไว้ แถมมันยังเปลี่ยนสีไปได้เรื่อย ๆ ซึ่งอาจเปลี่ยนเป็นสีเข้มเหมือนในภาพด้านบนหรือเป็นสีอ่อน ๆ เพราะมันถูกออกแบบมาเพื่อให้ความรู้สึกที่สงบและสบาย

2. สถานีโคมโซโมนสกาย่า เซ็นทรัล ฮอลล์ ในมอสโก, รัสเซีย

สถานีโคมโซโมนสกาย่า (Komsomolskaya) ถูกตกแต่งในธีมการต่อสู้เพื่อเอกราชของชาวรัสเซีย โดยภาพนี้วาดโดยพาเวล โคริน (Pavel Korin) อยู่บนเพดานโมเสกขนาดใหญ่ตลอดสถานี ซึ่งมีเพดานสีเหลืองสไตล์บาโรกที่เป็นเอกลักษณ์ เสาหินอ่อนแปดเหลี่ยม และประดับด้วยโคมไฟระย้าจำนวนมาก

3. สถานีรถไฟใต้ดินที-เซ็นทราเลน (ที-เซ็นทรัล) ในสตอกโฮล์ม, สวีเดน

มีสถานีรถไฟใต้ดิน 100 แห่งอยู่ในทันเนลบาน่า (Tunnelbana) ที-บาน่า (T-bana) ของสตอกโฮล์ม และประมาณ 90 แห่งมีงานศิลปะอยู่ในนั้น ทำให้ระบบรถไฟใต้ดินของสตอกโฮล์มเป็นหนึ่งในนิทรรศการศิลปะที่ยาวที่สุดในโลก โดยที-เซ็นทราเลน (T-Centralen) เป็นสถานีแรกที่นำเสนองานศิลปะ

4. สถานีรถไฟใต้ดินมหาวิทยาลัยฮาเฟนซิตี้ ในฮัมบูร์ก, เยอรมนี

มหาวิทยาลัยฮาเฟนซิตี้ ยู-บาห์น (จาก อันเทอร์กรันด์บาห์น) ในเมืองฮัมบูร์ก ตกแต่งด้วยโครงสร้างเหล็กและกระจกแบบไฟ LED 12 ดวงที่ส่องสว่างด้วยแสงสีรุ้งอย่างต่อเนื่อง นอกจากนี้ทางสถานียังมีเสียงดนตรีคลาสสิกอีกด้วย

5. สถานีรถไฟใต้ดินอลิเชอร์ นาวอย ในทาชเคนต์, อุซเบกิสถาน

สถานีรถไฟใต้ดินในทาชเคนต์ เมืองหลวงของอุซเบกิสถานที่แทบจะไม่มีใครรู้จักนั้น เป็นหนึ่งในสถานีที่มีศิลปะมากที่สุดในโลก โดยสถานีส่วนใหญ่ถูกตกแต่งอย่างโอ่อ่าในธีมที่หลากหลายอย่างไม่น่าเชื่อ เช่น สถานีอลิเชอร์ นาวอย (Alisher Navoi) ที่มีสถาปัตยกรรมเหมือนมัสยิด ซึ่งได้เปิดให้บริการในปี 1994 และถือเป็นสถานีรถไฟใต้ดินที่สวยที่สุดแห่งหนึ่งในทาชเคนต์

6. สถานีรถไฟใต้ดินอัฟโตโว่ ในเซนต์ปีเตอร์สเบิร์ก, รัสเซีย

โถงใต้ดินของสถานีรถไฟใต้ดินอัฟโตโว่ (Avtovo) มีเสา 46 ต้นที่รองรับเพดานแบบเรียบ โดยในจำนวนนี้มีเสา 30 ต้นที่เป็นหินอ่อน และอีก 16 ต้นที่มีแผ่นตกแต่งที่ทำจากแผงกระจกที่หล่อให้นูนกลับด้าน ซึ่งถูกออกแบบโดยผู้เชี่ยวชาญด้านกระจกออปติกและการสร้างภาพลวงตา เอฟเฟกต์ของกระจกนี้ได้ซ่อนโครงสร้างคอนกรีตและเสาให้ดูเหมือนทำจาก “แท่งคริสตัล” จนเกือบจะเหมือนเสาหินที่เป็นแก้ว นอกจากนี้ในปี 2014 เว็บไซต์เดอะการ์เดียนได้รวมสถานีนี้ไว้ในรายชื่อ 12 สถานีรถไฟใต้ดินที่สวยที่สุดในโลก

7. สถานีรถไฟใต้ดินโซลน่า เซ็นทรัม ในสตอกโฮล์ม, สวีเดน

ที่นี่มีชื่อเล่นว่า “ประตูสู่นรก” โซลน่า เซ็นทรัม (Solna centrum) เป็นหนึ่งในสถานีรถไฟใต้ดินที่โดดเด่นสะดุดตาที่สุดในสตอกโฮล์ม เนื่องจากมีเพดานสีส้ม-แดงสุดจัดจ้าน พร้อมกับรายละเอียดที่พิถีพิถัน มีเกร็ดน่ารู้ขำ ๆ ก็คือ ฉากระบายสีส่วนใหญ่อันเป็นสัญลักษณ์นี้ไม่ได้ถูกวางแผนเอาไว้แต่แรก เมื่อสถานีมีสีแดงกับสีเขียวที่ดูทื่อ ๆ ไปหน่อย ศิลปินก็เลยเริ่มด้นสดลงบนฉาก จนกลายเป็นป่าที่ยาวไปตามกำแพงประมาณ 1,000 เมตร

8. สถานีรถไฟใต้ดินมหาวิทยาลัยเนเปิลส์, อิตาลี

สถานีรถไฟใต้ดิน “ยูนิเวอร์ซิต้า” (Università) แห่งใหม่มีสภาพแวดล้อมที่โดดเด่น สีสันสดใส และแสดงออกถึงความรู้สึก แล้วก็เป็นหนึ่งใน “สถานีศิลปะ” ล่าสุด ที่สร้างขึ้นโดยเหล่าสถาปนิกระดับนานาชาติชื่อดัง สถานีแห่งนี้มีความตั้งใจที่จะเป็นพลังความคิดสร้างสรรค์ในการออกแบบทั้งภายในและภายนอก แถมยังทำหน้าที่ผสมผสานระหว่างพิพิธภัณฑ์เข้ากับสถานีรถไฟท่ามกลางรายละเอียดอื่น ๆ ไม่ว่าจะเป็นประติมากรรม การติดตั้ง และงานศิลปะแบบร่วมสมัย

9. สถานีรุมยานเซโว เซ็นทรัล ฮอลล์ ในมอสโก, รัสเซีย

ภายในของสถานีรุมยานเซโว (Rumyantsevo) ตกแต่งด้วยกระเบื้องหลากสีสันในสไตล์ศิลปะแบบนามธรรมของพีท มอนเดรียน (Piet Mondrian) โดยสถานีแห่งนี้เป็นสถานีแรกที่สร้างขึ้นในดินแดนรอบนอกของกรุง “มอสโกใหม่” และชื่อของสถานีก็มาจากชื่อของหมู่บ้านรุมยานเซโว ซึ่งถูกรวมเข้ากับมอสโก

10. สถานีรถไฟใต้ดินเปียงยาง, เกาหลีเหนือ

สถานีรถไฟใต้ดินเปียงยาง (Pyongyang) เป็นสถานที่ท่องเที่ยวอันเป็นสัญลักษณ์ เพราะมีตั้งแต่โคมระย้าคริสตัลไปจนถึงกระเบื้องโมเสคหินอ่อน และรูปปั้นปิดทอง ซึ่งดูราวกับเป็นพวกห้องบอลรูมอันโอ่อ่ามากกว่าสถานีรถไฟใต้ดิน อีกทั้งสถานีแห่งนี้ถือเป็นสถานีรถไฟใต้ดินที่ลึกที่สุดในโลก เนื่องจากมันถูกฝังอยู่ใต้พื้นดินลึกถึง 100 เมตร !

11. ฟุลตันเซ็นเตอร์ ในนิวยอร์ก, สหรัฐอเมริกา

สถานีรถไฟใต้ดินฟุลตัน สตรีท (Fulton Street) เป็นสถานีที่เชื่อมต่อ 9 สาย โดมที่อยู่ตรงกลางของสถานีที่เรียกว่า “สกายรีเฟล็กเตอร์-เน็ต” สะท้อนแสงอาทิตย์ไปยังทุก ๆ มุมของสถานีได้อย่างมีประสิทธิภาพ ผ่านแท่งแก้วทรงปริซึมที่แขวนเอาไว้ อีกทั้งยังได้รับใบประกาศลีด ซิลเวอร์ (LEED silver) หรือ “ความเป็นผู้นำด้านการออกแบบพลังงานและสิ่งแวดล้อม” สำหรับอาคารสีเขียวในปี 2016 ด้านการออกแบบที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม

12. สถานีรถไฟใต้ดินฟอร์โมซา บูเลอวาร์ด ในเกาสง, ไต้หวัน

สถานีฟอร์โมซา บูเลอวาร์ด (Formosa Boulevard) หรือที่รู้จักกันว่าโดมแห่งแสง เป็นงานศิลปะสาธารณะที่ใหญ่ที่สุดในโลกที่สร้างขึ้นโดยใช้ชิ้นกระจกสี ซึ่งครอบคลุมพื้นที่ถึง 660 ตารางเมตร และใช้เวลาก่อสร้างประมาณ 4 ปี ผลงานศิลปะได้แสดงเรื่องราวของชีวิตมนุษย์ โดยเริ่มจากน้ำที่เป็นตัวแทนของต้นกำเนิดแห่งชีวิต โลกแทนความเจริญรุ่งเรืองและการเติบโต แสงสว่างแทนจิตวิญญาณแห่งการสร้างสรรค์ และสุดท้ายก็คือไฟที่แทนการทำลายล้างและการเกิดใหม่

13. “วินยาร์ด วอล์ค” ในซิดนีย์, ออสเตรเลีย

สถานีรถไฟใต้ดินแห่งแรกของซิดนีย์ได้เปิดตัวในปี 2019 โดยมีสถาปัตยกรรมที่ทันสมัยมาก ๆ และยังอยู่ในระหว่างการพัฒนา โดยส่วนต่อขยายถัดไปคาดว่าจะเปิดให้ใช้ได้ในปี 2024 เป็นระยะทางทั้งหมด 66 กิโลเมตร และมีจำนวน 31 สถานี

14. สถานีรถไฟใต้ดินคีลาเนมี่ ในเอสโป, ฟินแลนด์

สถานีคีลาเนมี่ (Keilaniemi) เป็นสถานีแรกทางฝั่งเอสโปของส่วนต่อขยายตะวันตกของรถไฟใต้ดินสายเฮลซิงกิ ซึ่งตั้งอยู่ในเวสต์ เมโทร สถานีแห่งนี้เป็นหนึ่งใน 8 สถานีที่ชนะรางวัลการออกแบบโคมไฟแบบนอร์ดิกประจำปี 2020 โดยบริเวณที่ตั้งนั้นเป็นศูนย์กลางของนวัตกรรม เทคโนโลยี และชีวิตธุรกิจ อีกทั้งลักษณะของสถานีมีแสงของโลหะที่เย็นและเป็นเส้นตรง ซึ่งมีเป้าหมายเพื่อสะท้อนสิ่งเหล่านั้น

15. สถานีรถไฟใต้ดินมุสตาคิลลิก เมย์โดนี ในอุซเบกิสถาน

ช่างภาพที่ถ่ายรูปนี้ได้กล่าวว่า “เป็นรถไฟใต้ดินยุคโซเวียตที่งดงามอย่างยิ่ง” หลังจากที่มีการยกเลิกการห้ามถ่ายภาพในทาชเคนต์ หลายคนได้ใช้โอกาสนี้ในการเปิดเผยสถาปัตยกรรมและศิลปะของรถไฟใต้ดิน

16. สถานีรถไฟใต้ดินสเตเดียน ในสตอกโฮล์ม, สวีเดน

ออสเตอร์มาล์มส ไอพี (Östermalms IP) ตั้งอยู่ใกล้กับสถานีสเตเดียน (Stadion) โดยใช้เป็นพื้นที่จัดงานหลักของเทศกาลสตอกโฮล์ม ไพรด์ (Stockholm Pride) แถมยังมีภาพวาดสายรุ้งสีสันสดใสอันน่าทึ่งอย่างบังเอิญ เพื่อต้อนรับผู้ที่มาร่วมงาน แต่เหตุผลที่แท้จริงนั้นคืออีกอย่าง นั่นคือสถานีรถไฟของสตอกโฮล์มเป็นเหมือนนิทรรศการศิลปะขนาดมหึมา (จริง ๆ แล้วเป็นนิทรรศการศิลปะที่ยาวที่สุดที่อยู่ใต้ดิน) เพื่อลดความกลัวที่อาจเกี่ยวข้องกับสถานที่ใต้ดินที่เหมือนถ้ำเหล่านี้

17. สถานีรถไฟใต้ดินเมจดูนารอดนาย่า ในเซนต์ปีเตอร์สเบิร์ก, รัสเซีย

เมจดูนารอดนาย่า (Mezhdunarodnaya) หมายถึง “นานาชาติ” เป็นสถานีที่มีเสาสีทอง และเป็นหนึ่งในสถานีรถไฟสายสีม่วง การก่อสร้างสถานีแห่งนี้ได้ถูกเลื่อนออกไปประมาณ 14 ปี จากปี 1986 ถึงปี 2000 แต่ก็ไม่เปิดให้คนทั่วไปใช้ในปี 2012 ดังนั้นมันเลยใช้เวลาในการสร้างทั้งหมด 26 ปี

18. สถานีรถไฟใต้ดินโอเดนแพลน ในสตอกโฮล์ม, สวีเดน

เส้นไฟชีวิตของสถานีโอเดนแพลน (Odenplan) หรืองานศิลปะไฟ LED ของหลอดนีออนแสงวอร์มไวท์ที่ยาวทั้งหมด 400 เมตร เป็นบรรยากาศที่ชวนให้หลงใหลมาก ๆ อีกทั้งยังมีเกร็ดน่ารู้ขำ ๆ ก็คือแสงไฟเหล่านี้ได้แรงบันดาลใจมาจากลักษณะการเต้นของหัวใจของลูกชายศิลปินที่อยู่บนจอเครื่องซีทีจี (CTG) ในระหว่างที่คลอด

19. สถานีรถไฟใต้ดินอาร์ทส์ เอท เมทเทียรส์ ในปารีส, ฝรั่งเศส

สถานีรถไฟใต้ดินปารีส (le Métro) ส่วนใหญ่ได้รับอิทธิพลมาจากอาร์ต นูโว (Art Nouveau) แล้วทางเข้าส่วนใหญ่ก็ถูกออกแบบมาอย่างละเอียดรอบคอบ เพื่อให้ผู้คนมองเห็นและจดจำได้ เนื่องจากไม่มีสิ่งปลูกสร้างบนพื้นดินที่ดึงความสนใจของการตั้งอยู่ของสถานีเลย สถานีรถไฟอาร์ทส์ เอท เมทเทียรส์ (Arts et Métiers) หรือสถานีศิลปะและการค้า ตั้งอยู่ใกล้กับพิพิธภัณฑ์ศิลปะและหัตถกรรมอันเก่าแก่ ซึ่งถูกออกแบบใหม่ทั้งหมดในปี 1994 โดยได้รับแรงบันดาลใจจากพลังงานไอน้ำและนิยายวิทยาศาสตร์

20. สถานีรถไฟใต้ดินคังสแตรทการ์เดน ที-บาน่า ในสตอกโฮล์ม, สวีเดน

คังสแตรทการ์เดน (Kungsträdgården) หมายถึง “สวนของกษัตริย์” เป็นสถานีปลายทางของรถไฟสายที่ 10 กับ 11 สถานีแห่งนี้มีศิลปวัตถุที่รับมาจากอาคารหลายแห่งที่ถูกรื้อถอนระหว่างการพัฒนาใจกลางกรุงสตอกโฮล์มขื้นใหม่ในช่วงยุค 50 และ 60 อยู่ทั่วทั้งสถานี อีกทั้งมีการเลียนแบบสวนสไตล์ฝรั่งเศสที่เคยพบ พืชท้องถิ่นของตนเอง เชื้อราที่มีโครงสร้างดีเอ็นเอที่เป็นเอกลักษณ์ และแมงมุมที่ไม่สามารถพบที่อื่น ๆ ในยุโรปเหนือได้ นอกจากที่นั่น

21. สถานีรถไฟใต้ดินโอไลอัส ในลิสบอน, โปรตุเกส

ศิลปะเป็นส่วนหนึ่งของสถานีรถไฟใต้ดินของลิสบอน นับตั้งแต่สถานีแรกในยุค 50 และสถานีรถไฟใต้ดินโอไลอัส (Olaias) ก็ไม่มีข้อยกเว้น สถานีแห่งนี้ตั้งอยู่บนสายสีแดงที่สร้างขึ้น เพื่อให้ง่ายต่อการเข้าถึงสถานที่จัดงานเอ็กซ์โป ’98 สถาปัตยกรรมของอาคารเป็นเหมือนการบรรยายโมเดิร์น อาร์ท (Modern Art) ที่ผสมผสานการติดตั้งงานศิลปะหลายอย่างไว้ด้วยกัน นอกจากนี้มันมักถูกอธิบายว่าเป็นสถานีรถไฟฟ้าใต้ดินที่สวยที่สุดในลิสบอน ถึงแม้บางคนอาจจะบอกว่าดู “น่าอึดอัด” อย่างกับ “คุณติดอยู่ภายในกล้องสลับลายขนาดยักษ์” ก็ตาม และในปี 2014 เว็บไซต์เดอะการ์เดียนได้รวมสถานีแห่งนี้อยู่ในรายชื่อ 12 สถานีรถไฟใต้ดินที่สวยที่สุดในโลก

22. สถานีรถไฟใต้ดินเทคนิสกา เฮิกสโกลัน ในสตอกโฮล์ม, สวีเดน

สถานีเทคนิสกา เฮิกสโกลัน (Tekniska Högskolan) สร้างขึ้นในปี 1973 เพื่ออำนวยความสะดวกในการเดินทางไปสถาบันเทคโนโลยี KTH (Kungliga Tekniska Högskolan) สถานีแห่งนี้ได้รับรางวัลด้านความคิดสร้างสรรค์ในการค้นพบทางวิทยาศาสตร์ เพราะนอกจากรูปทรงหลายเหลี่ยม 5 อันที่อยู่บนชานชาลา ซึ่งแต่ละอันเป็นตัวแทนของธาตุทั้ง 5 ของเพลโต (Plato) ได้แก่ ไฟ น้ำ อากาศ ดิน และอีเทอร์แล้ว ก็ยังมีภาพแสดงแนวคิดที่ดวงอาทิตย์เป็นศูนย์กลางของโคเปอร์นิแกน (Copernican) ตัวอักษรเชิงกลของพอลเฮม (Polhem) กฎการเคลื่อนที่ 3 ประการของนิวตัน (Newton) ความพยายามในการสร้างเครื่องบินของดาวินชี (da Vinc) เป็นต้น

23. สถานีรถไฟใต้ดินโทเลโด ในเนเปิลส์, อิตาลี

ในเมืองต่าง ๆ ของยุโรป การขุดนำไปสู่การค้นพบบางอย่าง ยกตัวอย่างเช่น ในกรุงโรมมีสิ่งประดิษฐ์ใหม่ ๆ ถูกนำกลับคืนมาอยู่ในแต่ละส่วนขยายของรถไฟใต้ดินแห่งใหม่ แล้วสถานีรถไฟใต้ดินโทเลโด (Toledo) ของเนเปิลส์ก็ไม่มีข้อยกเว้นในเรื่องนี้เช่นกัน เพราะการออกแบบสถาปัตยกรรมของสถานีแห่งนี้ได้ผสมผสานไฟ LED กับกระเบื้องโมเสคแก้วเล็ก ๆ เข้ากับผนังโบราณในสมัยอารากอน (ปี 1484-1501) ที่ถูกพบในระหว่างการขุดค้น

คุณเคยไปสถานีเหล่านี้บ้างหรือเปล่า ? สถานีไหนที่คุณเคยไป ? หรือบางทีคุณอาจเป็นผู้ที่ใช้สถานีรถไฟใต้ดินเหล่านี้เป็นปกติอยู่แล้ว ? คุณต้องเล่าให้เราฟังนะ

คุณมีภาพถ่ายหรือเรื่องราวเจ๋ง ๆ และอยากจะนำเสนอกับทางชีวิตสดใสหรือไม่ ? ส่งทั้งหมดมาที่นี่และตอนนี้ได้เลย ทางเรากำลังรอคุณอยู่นะ !