16 คำพูดที่ดูเหมือนไม่เป็นอันตรายแต่จริงๆ แล้วส่งผลเสียต่อจิตใจได้
เวลาที่เรารู้สึกเศร้า เราต้องการการสนับสนุนจากคนที่เรารัก แต่บางครั้งคำพูดที่ดูเหมือนให้กำลังใจนั้นทำให้ความรู้สึกเราแย่ลง การคิดบวกจนเป็นพิษกระตุ้นให้เราเมินเฉยต่ออารมณ์ความรู้สึก ลดคุณค่าของปัญหา และมองแต่ในแง่ดีอย่างไม่สมเหตุสมผล คำพูดบางประโยคอาจดูเป็นแง่บวก แต่แท้จริงแล้ว พวกมันกลับกระตุ้นอารมณ์เชิงลบแทน
ที่ชีวิตสดใสเราพยายามอย่างเต็มที่เพื่อหาคำพูดที่สร้างสรรซึ่งสามารถแทนที่คำพูดที่เป็นพิษได้
“คุณกำลังมีปัญหาแล้วล่ะ”
คำพูดคำจาแบบนี้เน้นย้ำสถานการณ์ที่ไม่เป็นที่น่าพอใจและไม่ได้ให้ความหวังเลยว่าคุณจะหลุดพ้นจากปัญหาได้เร็วแค่ไหน คราวหน้าลองคิดดูดีๆ ว่าการเล่าปัญหาให้คนเหล่านี้ฟังนั้นคุ้มหรือเปล่า
- วิธีที่ดีกว่าที่จะพูดในสถานการณ์แบบนี้คือ “ฉันเห็นว่าคุณรู้สึกแย่ คุณสามารถโทรหาฉันได้ตลอดเวลา ฉันยินดีรับฟังคุณเสมอ”
“คุณแข็งแกร่งจะตาย คุณจัดการมันได้น่า”
โดยปกติแล้ว คุณจะได้ยินคำพูดนี้เวลาที่คุณไม่รู้สึกเข้มแข็งเลย คำพูดนี้น่าจะกระตุ้นคุณและให้กำลังใจคุณ แต่ตามที่นักจิตวิทยาบอกไว้ มันไม่มีประโยชน์และเหมือนเป็นการย้ำเตือนให้คนๆ หนึ่งรู้สึกว่าตัวเองหมดหนทาง
- วิธีที่ดีกว่าในการพูดให้กำลังใจคือ “ฉันนึกไม่ออกเลยว่าสำหรับคุณมันยากแค่ไหน ฉันช่วยอะไรคุณได้บ้าง?”
“ฉันก็เคยประสบกับสถานการณ์แบบนั้น”
เมื่อมีคนเศร้า คนอื่นๆ อาจคิดว่าพวกเขารู้ดีว่าคนๆ นี้รู้สึกอย่างไร แต่จริงๆ แล้วไม่ใช่เลย ทุกคนมีเรื่องราวและสถานการณ์ที่เจอมาต่างกันไป ประสบการณ์ของคนอื่นไม่ได้ช่วยให้คุณผ่านช่วงเวลาที่ยากลำบากไปได้
- วิธีที่ดีกว่าที่จะพูดในทำนองนี้คือ “ฉันเคยประสบกับสถานการณ์ที่คล้ายกันมาระยะหนึ่ง แต่ฉันก็สามารถกลับมาใช้ชีวิตตามปกติได้ กรณีของคุณไม่เหมือนใคร แต่ฉันยินดีที่จะแบ่งปันประสบการณ์ของฉันกับคุณถ้าคุณคิดว่ามันสามารถช่วยคุณได้”
“เวลาจะรักษาทุกอย่างเอง”
คำพูดนี้ทำให้ผู้ประสบกับความโศกเศร้ารู้สึกเสียใจอย่างมาก สุดท้ายแล้ว แม้ผู้คนจะคุ้นเคยกับปัญหาหรือแก้ปัญหาของตนได้ แต่เวลาไม่ได้ช่วยอะไรมากนัก ท่ามกลางความเศร้าโศก หลายคนมองหาวิธีแก้ไขปัญหา แต่มันก็มีบางอย่างที่ไม่สามารถแก้ไขได้ แต่ละสถานการณ์นั้นแตกต่างกันไป ไม่มีใครสามารถบอกได้ว่าความรู้สึกเศร้าโศกของคุณจะคงอยู่นานแค่ไหน
- วิธีที่ดีกว่าในการพูดในทำนองนี้ก็คือ “ฉันอยากให้สถานการณ์นี้เกิดขึ้นในรูปแบบอื่นจัง”
“มันไม่ใช่สิ่งที่แย่ที่สุดในโลกสักหน่อย”
ความจริงที่ว่าสถานการณ์ยากลำบากของคุณดีกว่าเด็กที่อดอยากในแอฟริกานั้น ไม่ทำให้คุณมีความสุขมากขึ้นหรอก แถมไม่ช่วยบรรเทาความเจ็บปวดของคุณด้วย คนบางคนมีแนวโน้มต้องการทำให้ปัญหาของคุณง่ายขึ้น (บ่อยครั้งโดยไม่ได้ตั้งใจ) โดยพูดเรื่องไร้สาระและทำให้คุณรู้สึกผิดเกี่ยวกับอารมณ์เชิงลบของคุณ ซึ่งบุคคลที่พยายามปลอบโยนคุณไม่ได้มีเหตุผลที่มีนัยสำคัญอะไรเลย
- วิธีที่ดีกว่าในการพูดในสถานการณ์นี้คือ “ฉันสามารถช่วยให้ปัญหาของคุณง่ายขึ้นได้บ้างไหม?” แนะนำบางสิ่งที่เฉพาะเจาะจง เช่น ไปชอปปิ้งที่ซูเปอร์มาร์เก็ตหรือไปรับเด็กๆ กลับจากโรงเรียน
“มันอาจจะแย่ลงไปอีก”
ความจริงที่ว่าการได้ยินว่า เดี๋ยวปัญหาของคุณอาจจะแย่ลงไม่ได้ช่วยอะไรคุณเลย ใช่แล้ว มันอาจจะเป็นแบบนี้ได้ แต่การพูดถึงมันทำให้ความรู้สึกของคุณถูกลดคุณค่าลง
- วิธีที่ดีกว่าในการพูดแบบนี้คือ “ฉันจะอยู่เคียงข้างคุณถ้าคุณต้องการฉัน”
“ฉันไม่เคยชอบเขาเลย”
คำพูดนี้ไม่ได้ช่วยแก้ไขสถานการณ์และจะทำให้อีกฝ่ายสงสัยว่าทำไมคุณไม่บอกเรื่องนี้กับพวกเขาก่อนหน้านี้ การตัดสินผู้ชายที่เพื่อนของคุณมีความรู้สึกดีด้วยจะเป็นการทำร้ายจิตใจของเธอมากยิ่งขึ้น
- วิธีที่ดีกว่าในการพูดทำนองนี้คือ “คุณคู่ควรกับคนที่เห็นคุณค่าคุณ และคุณจะพบคนๆ นั้นอย่างแน่นอน”
“ฉันแค่ต้องการสิ่งที่ดีที่สุดให้คุณ”
คำพูดนี้มักจะตามมาด้วยการรุกล้ำพื้นที่ส่วนตัวของคุณและคำแนะนำที่คุณไม่เคยขอ คนที่มีพฤติกรรมไม่น่าคบมักจะดื้อดึง ในขณะที่คนที่ขี้อายและไม่มีความกล้านั้นไม่แข็งแกร่งพอที่จะหยุดไม่ให้พวกเขามาเสวนาด้วย
- วิธีที่ดีกว่าที่จะพูดในสถานการณ์นี้คือ “ฉันไม่รู้ว่าคุณรู้สึกอย่างไรตอนนี้ ฉันไม่เคยอยู่ในสถานการณ์นี้มาก่อน ดังนั้นมันเลยยากที่จะเข้าใจว่าคุณกำลังเผชิญอะไรอยู่ แต่ฉันอยากเข้าใจคุณมากกว่าเดิม ไปดื่มกาแฟแล้วคุยกันดีกว่า”
“ฉันบอกคุณแล้ว”
เวลาที่บางคนกำลังคนเดือดร้อน แค่นั้นพวกเขาก็รู้สึกแย่พอแล้ว คำพูดนี้จะมีแต่ทำให้พวกเขารู้สึกแย่ลง - มันทำให้เกิดความขุ่นเคืองและเป็นการรุกราน คนที่คิดว่าตัวเองถูกเสมอมักจะไม่พลาดโอกาสที่จะดึงดูดความสนใจจากความผิดพลาดของผู้อื่น คำพูดนี้สามารถรับรู้ได้ว่า “ฉันไม่อยากรู้ดีเทลอะไรหรอก ทั้งหมดเป็นความผิดของคุณนั่นแหละ”
- มันเป็นวิธีที่ดีกว่าถ้าจะพูดว่า “ฉันเป็นห่วงคุณนะ”
“คุณต้องเข้มแข็งไว้นะ”
ในความเป็นจริง คนๆ นี้ชอบเห็นปฏิกิริยาเชิงลบของคุณ และสนใจแต่ตัวเองเท่านั้นไม่ใช่คุณ คำพูดนี้เผยให้เห็นความเห็นแก่ตัว นักจิตวิทยาอ้างว่าคำพูดนี้ส่งผลต่อความภูมิใจในตนเองและทำลายความสัมพันธ์ของคุณ คุณไม่จำเป็นต้องเข้มแข็เสมองและทำทุกอย่างด้วยความมั่นใจโดยซ่อนความรู้สึกไม่มั่นคงและความกลัวของคุณเอาไว้
- จะเป็นการดีกว่าถ้าพูดว่า “ฉันเสียใจด้วยนะที่คุณต้องเจอกับปัญหาแบบนี้”
“ฉันก็อยากช่วยนะแต่...”
คนแบบนี้ไม่สามารถบอกคุณตรงๆ ได้ นั่นคือเหตุผลที่พวกเขามักจะหาข้ออ้างที่จะไม่ช่วยเหลือคุณ ในขณะที่บางคนสัญญาไว้ดิบดีแต่ไม่สามารถรักษาสัญญาไว้ได้
- วิธีการพูดที่ดีกว่าในกรณีนี้คือ “ฉันขอโทษแต่ตอนนี้ฉันยังช่วยคุณไม่ได้”
“ถ้าฉันเป็นคุณนะ...”
สิ่งที่ทำไปแล้วไม่สามารถยกเลิกได้ คนอื่นไม่ได้มาอยู่กับคุณตลอดและไม่รู้แน่ชัดว่าตัวเองต้องทำตัวอย่างไร ความคิดเห็นแบบนี้ดูเหมือนเป็นการทำให้ตัวเองดูมีคุณค่าในสถานการณ์ของคนอื่น
- วิธีที่ดีกว่าในการพูดคือ “มันไม่ใช่ความผิดของคุณ เรื่องแบบนี้เกิดขึ้นได้กับทุกคนนะ”
“มันต้องมีเหตุผลแน่ๆ”
คำพูดนี้สามารถตามมาได้ด้วยการพยายามหาใครสักคนมาตำหนิหรือเรื่องราวของเวรกรรมและผลที่ได้รับจากสิ่งที่ทำ คนที่พูดคำเหล่านี้เชื่อว่าทุกอย่างมีเหตุผลเสมอ แม้ว่าสถานการณ์จะเป็นเรื่องบังเอิญก็ตาม
- วิธีที่ดีกว่าที่จะพูดแบบนี้ก็คือ “ฉันอยากจะพูดอะไรซักอย่างที่จะช่วยกำจัดความเจ็บปวดของคุณได้ แต่ฉันคิดว่าฉันทำไม่ได้ แต่ฉันพร้อมรับฟังคุณเสมอนะ”
“คุณอาจไม่อยากฟังฉันหรอก แต่ยังไงฉันก็จะพูดอยู่ดี”
คนที่คุณคุยด้วยไม่ได้ให้ทางเลือกใดๆ กับคุณ แถมรุกล้ำขอบเขตของคุณ และตำหนิปฏิกิริยาเชิงลบของคุณ พวกเขาต้องการแสดงให้เห็นว่าพวกเขาพูดถูกและเป็นความผิดของคุณที่คุณฟังพวกเขาแต่ไปประสบกับอารมณ์ที่ไม่น่าพึงพอใจเสียเอง
- วิธีที่ดีกว่าในการพูดแบบนี้คือ “ฉันอยู่ข้างๆ คุณนะ”
“มันไม่มีอะไรหรอก! อย่าไปกังวลเลย!”
คำพูดนี้ลดคุณค่าความรู้สึกของคุณและทุกสิ่งที่สำคัญสำหรับคุณ คำพูดที่สนับสนุนคุณแบบนี้ช่างไร้หัวใจและไร้ประโยชน์ คุณจะรู้สึกว่าประสบการณ์และความรู้สึกของคุณถูกละเลย กล่าวอีกนัยหนึ่ง ความรู้สึกของคุณไม่ได้สำคัญ ไม่น่าสนใจ หรือไม่จำเป็น
- วิธีที่ดีกว่าในการพูดแบบนี้ก็คือ “เวลาที่ฉันรู้สึกแย่ คุณช่วยและซัพพอร์ตฉัน ตอนนี้ถึงตาฉันที่จะซัพพอร์ตคุณบ้างแล้ว”
“อะไรที่ฆ่าคุณไม่ได้มันจะทำให้คุณแข็งแกร่งขึ้น”
โดยปกติ ในช่วงเวลาแบบนี้เรารู้สึกไร้อำนาจ และคำพูดเหล่านี้ไม่ได้ช่วยให้กำลังใจเรา หลังจากได้ยินคำพูดเหล่านี้ คนนึงอาจมีความวิตกกังวลและกังขาในความสามารถของตนเองมากขึ้น นักจิตวิทยากล่าวว่าประมาณ 70% ของผู้คนประสบกับบาดแผลทางจิตใจหลายครั้งในช่วงชีวิตของพวกเขา หากเหตุการณ์เชิงลบทำให้เราแข็งแกร่งขึ้นได้จริงๆ เราทุกคนคงเป็นยอดมนุษย์ไปแล้ว
- วิธีที่ดีกว่าในการพูดทำนองนี้คือ “สิ่งที่เกิดขึ้นกับคุณเป็นเรื่องที่แย่มาก”
เพื่อนและครอบครัวของคุณซัพพอร์ตคุณอย่างไรเวลาที่คุณรู้สึกแย่? คอมเมนต์บอกเราหน่อยสิ