10 ข้อเท็จจริงเกี่ยวกับห้องน้ำสมัยโบราณที่จะทำให้เรารู้สึกขอบคุณที่บ้านของเรามีห้องน้ำให้ใช้
ทุกวันนี้ มันดูเหมือนเป็นเรื่องปกติที่จะเข้าห้องน้ำและใช้มันเป็นพื้นที่ส่วนตัว อย่างไรก็ตาม ก่อนศตวรรษที่ 19 เราคาดเดาไม่ได้เลยว่าห้องน้ำจะเป็นแบบนี้ สิ่งที่เรารู้ตอนนี้เกี่ยวกับห้องน้ำคือมันปรากฏขึ้นในยุโรปเมื่อปลายศตวรรษที่ 1800 ตอนที่น้ำประปาเริ่มแพร่หลาย ก่อนหน้านี้ มีเพียงห้องน้ำสาธารณะซึ่งเป็นเรื่องปกติที่จะใช้และมีส่วนร่วมในการสนทนาในขณะที่ทำธุระส่วนตัวไปด้วย ซึ่งเราไม่สามารถจินตนาการถึงสิ่งนั้นได้ในยุคของเรา
1. มันเป็นห้องอาบน้ำรวม
ตั้งแต่จักรวรรดิโรมันจนถึงยุคกลาง ผู้ชายและผู้หญิงอาบน้ำในห้องอาบน้ำรวมที่สร้างขึ้นและดำเนินการโดยรัฐ มันเป็นสถานที่สำหรับอาบน้ำและพบปะสังสรรค์ในชีวิตประจำวันทั่วไป อาคารเอนกประสงค์เหล่านี้ไม่เพียงแต่รวมเอาสระน้ำเย็น น้ำอุ่น และน้ำร้อน เอาไว้ แต่ยังมีร้านค้า โรงยิม และห้องสมุดด้วย ซึ่งห้องอาบน้ำรวมบางแห่งสามารถรองรับได้สูงสุดถึงครั้งละ 1,600 คนด้วยกัน
2. พวกมันไม่เป็นส่วนตัวเลย
มันถูกตั้งอยู่ในศูนย์กลางเมือง สิ่งที่เรียกว่าส้วมนี่เป็นสิ่งอำนวยความสะดวกที่มักจะออกแบบให้อยู่ติดกับสวนในเมือง และจัดวางให้รองรับคนได้หลายคนพร้อมกัน สิ่งที่ตอนนี้เป็นช่วงเวลาที่เป็นส่วนตัวมากๆ ไม่ได้เป็นส่วนตัวในศตวรรษที่ 1 ก่อนคริสตกาล ซึ่งชาวโรมันมองว่าเป็นกิจกรรมทางสังคม
3. มันเคยเป็นสถานที่เอาไว้กินอาหารและพบปะผู้คน
บางคนชอบไปห้องน้ำเพื่อพูดคุยหรือจัดระเบียบเสื้อผ้าของตนเอง แต่ชาวโรมันกิน เล่น และแปรงฟันในห้องอาบน้ำเหล่านี้ สำหรับพวกเขา มันเป็นนิสัยปกติที่สมบูรณ์แบบ และพวกเขาไม่สนใจที่จะกิจกรรมทางกายภาพขณะออกไปพบปะกับคนอื่น
ในสมัยโรมัน โรงอาบน้ำเป็นสถานที่ที่เหมาะสำหรับการพบปะผู้คนใหม่ๆ และสังสรรค์ จากการศึกษาหนึ่งซึ่งตรวจสอบวัตถุที่เข้าไปในท่อระบายน้ำของสถานที่เหล่านี้ ผู้คนที่มาอาบน้ำกินของหวาน หอยแมลงภู่ และหอยต่างๆ ที่นั่น พวกเขายังเพลิดเพลินกับเนื้อวัว เนื้อแกะ แพะ หมู สัตว์ปีก และกวางป่าด้วย
พวกเขาทอยลูกเต๋าและเล่นเหรียญ และทำงานกับสิ่งทอขณะอยู่ในนั้น นักวิจัยอลิซซ่า วิธมอร์ (Alissa Whitmore) อธิบายว่า สิ่งที่เกิดขึ้นนี้อาจเกิดขึ้นในห้องแต่งตัวหรือพื้นที่ส่วนกลางที่มีที่นั่งในภายหลัง
4. พวกเขาใช้ฟองน้ำทำความสะอาดร่วมกัน
กระดาษชำระยังไม่มีอยู่ในกรุงโรมโบราณ ดังนั้นพวกเขาจึงใช้ฟองน้ำผูกติดกับแท่งไม้เพื่อทำความสะอาดตัวเอง บางทีที่น่าแปลกใจที่สุดอาจจะเป็รส้วมสาธารณะของชาวโรมันไม่มีที่กั้นส่วนตัว ดังนั้นหลังจากใช้งานแล้ว ฟองน้ำจะถูกวางกลับเข้าไปในถังที่เต็มไปด้วยน้ำเกลือหรือน้ำส้มสายชู มันเป็นวัสดุทำความสะอาดของส่วนกลาง
5. พวกมันมีไว้สำหรับทั้งครอบครัว
ตั้งแต่จักรวรรดิโรมันจนถึงยุคกลาง ห้องอาบน้ำเป็นแบบรวม ในสมัยหลังจากนั้น มันกลายเป็นเรื่องปกติที่จะไปใช้กันทั้งครอบครัว การเตรียมการอาบน้ำเริ่มต้นที่บ้าน เป็นเรื่องปกติที่จะเห็นพ่อของครอบครัวหรือเด็กๆ เดินไปตามถนนในชุดชั้นใน
6. พวกมันอยู่กลางแจ้ง
ในช่วงยุคกลาง หากคุณต้องการเข้าห้องน้ำ สิ่งที่คุณต้องทำคือหาบันได สะพาน หรือสถานที่สาธารณะอื่นๆ ในช่วงเวลานี้ ถนนทำหน้าที่ตอบสนองความต้องการทางธรรมชาติของแต่ละคน
นักประวัติศาสตร์ แคโรล รอว์คลิฟฟ์ (Carole Rawcliffe) อธิบายว่าในช่วงปลายยุคกลาง ผู้คนเริ่มให้ความสนใจเรื่องสุขภาพและสุขอนามัยมากขึ้น เป็นผลให้ทางการให้ทุนห้องน้ำสาธารณะเพื่อให้เมืองของตนสะอาด สิ่งอำนวยความสะดวกขนาดใหญ่เกิดขึ้น ซึ่งผู้ชายส่วนใหญ่สามารถทำธุระส่วนตัวได้ผ่านรูที่ฝังอยู่ในสะพานซึ่งเป็นทางผ่านให้ของเสียจากมนุษย์ไหลลงไปในแม่น้ำที่ไหลอยู่ใต้นั้น
7. ส้วมมีกลิ่นเหม็นมาก โดยเฉพาะในฤดูร้อน
ในช่วงเวลาเดียวกัน ดีไซน์ของห้องน้ำขึ้นอยู่กับชนชั้นทางสังคม ปราสาทได้รับการติดตั้งพื้นที่พิเศษที่มีรูอยู่บนพื้น พวกมันคล้ายกับตู้เสื้อผ้า ที่เสียบเข้าไปในผนังหนาด้านนอก และทิ้งของเสียของมนุษย์ลงในบ่อที่ชั้นหนึ่ง
ส้วมส่งของเสียโดยตรงไปยังห้องใต้ดินหรือคูเมืองของปราสาท กลิ่นที่เกิดจากหลุมของเสียนี้เป็นอะไรที่ไม่พึงประสงค์เอาเสียเลย โดยเฉพาะอย่างยิ่งในฤดูร้อน เพราะมันลอยขึ้นมาทางท่อและกลับมาทางปากส้วม
8. พวกเขาต้องล้างของเสียด้วยตนเอง
การใช้ห้องน้ำค่อยๆ ถูกนำไปใช้ตามสังคมต่างๆ ในศตวรรษที่ 18 ดังนั้น แม้ในช่วงกลางศตวรรษการใช้ส้วมก็เป็นเรื่องธรรมดา ที่เก็บของเสียเหล่านี้ถูกล้างโดย “ไนท์แมน” (nightmen) โดยพวกเขามีหน้าที่เก็บสิ่งปฏิกูลเพื่อทำให้ถนนสะอาด
บริการของไนท์แมนเกิดขึ้นทุกๆ 24 ชั่วโมงในเขตที่ดีที่สุด ในขณะที่พื้นที่ยากจนจะมีไม่บ่อยนัก
9. ของเสียถูกทิ้งตามถนน
ในสมัยโบราณ การเข้าถึงการจัดการของเสียขึ่นอยู่กับชนชั้น ดังนั้น เมื่อไม่มีห้องน้ำในร่ม ผู้คนในเอดินบะระเคยตะโกนว่า “การ์-ดิ-ลู!” เพื่อเตือนผู้คนที่ผ่านไปมาว่าพวกเขากำลังจะทิ้งของเสียออกจากหน้าต่างแล้ว
คำนี้มาจากภาษาฝรั่งเศสว่า “Prenez garde a l’eau!” — ซึ่งมีความหมายว่า “ระวังน้ำ” การปฏิบัตินี้ยังคงดำเนินต่อไปจนกระทั่งมีการนำระบบบำบัดน้ำเสียมาใช้ในศตวรรษที่ 19
10. พวกเขาโฟกัสไปที่การติดเชื้อ
หลังจากระบบบำบัดน้ำเสียชุดแรกได้รับการติดตั้งในเมืองต่างๆ ของยุโรป การเสียชีวิตจากอหิวาตกโรคและไข้ไทฟอยด์ก็ลดลงอย่างทวีคูณ กลับกลายเป็นว่าแรกเริ่มเดิมทีโรคเหล่านี้แพร่กระจายผ่านน้ำที่ปนเปื้อน ทุกวันนี้ มันอาจเป็นเรื่องที่หาคำตอบได้ง่าย แต่ในอดีตนักวิจัยต้องใช้เวลาหลายปีกว่าจะคิดออก
คนแรกที่หาคำตอบเรื่องนี้ได้คือ ดร. จอห์น สโนว์ (John Snow) ซึ่งใช้แผนที่ระบุแหล่งที่มาของการติดเชื้อในลอนดอน โดยรู้ว่าถังบำบัดน้ำเสียใต้บ้านหลังหนึ่งรั่วไหลลงบ่อน้ำที่จ่ายเครื่องสูบน้ำ งานของสโนว์ไม่เพียงแต่เป็นก้าวสำคัญของการวางแผนเรื่องสุขาภิบาลและเป็นงานด้านระบาดวิทยาครั้งแรกในประวัติศาสตร์เท่านั้น แต่ยังเป็นจุดเริ่มต้นของระบบสุขาภิบาลสมัยใหม่ที่เมืองตะวันตกใช้ในเวลาต่อมา
คุณเคยต้องมองหาหรือไปใช้ห้องน้ำอื่นที่ไม่ใช่ห้องน้ำบ้านของคุณหรือเปล่า?คุณได้รับประสบการณ์อย่างไรบ้าง? บอกเราหน่อยว่าคุณชอบอะไรมากที่สุดเกี่ยวกับการมีห้องน้ำในบ้านของคุณ?